 |
| ( print by Robert Ely) |
Nie przeciągaj struny...
Badanie czyjejś wytrzymałości, zdolności do poświęceń, często na oczach innych tylko po to, aby im udowodnić, że ma się władzę nad kimś, może skończyć się nie najlepiej.
Dla kogo?
Najczęściej dla organizatora doświadczenia.
Schiller przed laty opisał sytuację, którą można "przyłożyć " nie tylko do sytuacji zachodzącej między dwiema osobami znajdującymi się na początku swojej drogi, ale także dla osób już doświadczonych we wspólnym pożyciu i właściwie nie potrzebujących publicznych sprawdzianów. Nawet, jeśli występuje ograniczone zaufanie, to wystawianie drugiej osoby na publiczny "cyrk" jest co najmniej niegrzeczne.
RĘKAWICZKA
(Z SCHILLERA)
1759 † 1805
Chcąc być widzem dzikich bojów,
Już u zwierzyńca podwojów
Król zasiada.
Przy nim książęta i panowie rada;
A gdzie wzniosły krążył ganek,
Rycerze obok kochanek.
Król skinął palcem, zaczęto igrzysko.
Spadły wrzeciądze i ogromne lwisko
Zwolna się toczy;
Podnosi czoło,
W około;
I ziewy rozdarł straszliwie,
I kudły zatrząsł na grzywie,
I wyciągnął cielska brzemię,
I obalił się na ziemię.
Król skinął znowu.
Znowu przemknie się krata:
Szybkiemi skoki, chciwy połowu
Tygrys wylata.
Spoziera z dala,
I kłami błyska,
Język wywala,
Ogonem ciska,
I lwa dokoła obiega.
Topiąc wzrok jaszczurczy,
Wyje i burczy;
Burcząc, na stronie przylega.
Król skinął znowu.
Znowu podwój otwarty:
I z jednego zachowu
Dwa wyskakują lamparty.
Łakoma boju, para zajadła
Już tygrysa opadła;
Już się tygrys z niemi drapie,
Już obudwu trzyma w łapie.
W tem, lew podniósł łeb do góry
Zagrzmiał — i znowu cisze...
A dzicz, z krwawemi pazury,
Obiega, za mordem dysze,
Dysząc, na stronie przylega.
W tem leci rękawiczka z krużganków pałacu,
Z rączek nadobnej Marty,
Pada między tygrysa i między lamparty,
Na środek placu.
Marta z uśmiechem rzecze do Emroda:
„Kto mię tak kocha, jak po tysiąc razy,
Czułemi przysiągł wyrazy,
Niechaj mi teraz rękawiczkę poda!“
Emrod przeskoczył zapory,
Idzie pomiędzy potwory,
Śmiało rękawiczkę bierze.
Dziwią się panie, dziwią się rycerze;
A on, w zwycięzkiej chwale,
Wstępuje na krużganki.
Tam, od radosnej witany kochanki,
Rycerz jej w oczy rękawiczkę rzucił:
„Pani, twych wdzięków nie trzeba mi wcale.“
To rzekł i poszedł — i więcej nie wrócił.
Adam Mickiewicz
Marta doczekała się tego, na co zasłużyła.
Niektórzy nawet pokusiliby się o określenie, że została "załatwiona w białych rękawiczkach".
Znalazłam kilka synonimów tego określenia.
<< w białych rękawiczkach >>
w odniesieniu do czyjejś subtelności
aluzyjnie,
delikatnie,
dyplomatycznie,
dyskretnie,
łagodnie,
oględnie,
ostrożnie,
subtelnie,
taktownie,
w kontekście człowieka kulturalnego
delikatnie,
dyplomatycznie,
dyskretnie,
grzecznie,
kulturalnie,
kurtuazyjnie,
oględnie,
po dżentelmeńsku,
subtelnie,
taktownie,
układnie,
uprzejmie,
wytwornie,
w kontekście czyjejś przebiegłości
asekuracyjnie,
asekurancko,
dyplomatycznie,
dyskretnie,
eufemistycznie,
oględnie,
ostrożnie,
przebiegle,
przezornie,
sprytnie,
taktownie,
układnie,
wymijająco,
zręcznie,
(źródło:synonim.net)
Ciekawa jestem, który kontekst odpowiadałby postępowaniu rycerza Emroda?
Osobiście wolałabym, aby biała rękawiczka kojarzyła się z czystością, delikatnością, niewinnością, modą, sztuką a nie "załatwianiem" kogokolwiek.
"Zło, nawet jeśli operuje
w białych rękawiczkach,
zakłada je
na brudne ręce".
Wojciech Nerkowski, Kryptonim Romeo
Anton van Dyck „Portret Lady Ann Carr”, 1638
 |
| George W Lambert „Biała rękawiczka” |
 |
| George W Lambert „Biała rękawiczka”, detal |
 |
| Albrecht Dürer Autoportret w rękawiczkach , 1498, Prado, Madryt |
Białe rękawiczki kojarzą się z używaniem ich podczas przeglądania archiwalnych , rzadkich ksiąg.
W ostatnich dniach "ciasteczka" podesłały mi na FB post ze strony "Nev Africa", jak poniżej :
.... i zaczęło się....
...dlaczego ten pan trzyma tę Biblię etiopską bez białych rękawiczek? ....
... jak tak można!!! ...
(Były i niewybredne komentarze pod adresem prezenterów Biblii, ale wielu komentatorów skupiało się jednak na możliwości obejrzenia tej unikalnej księgi.
Biblia etiopska to najstarsza i kompletna biblia na ziemi. Napisana w Ge'ez starożytnym języku Etiopii jest blisko 800 lat starsza od Wersji Króla Jamesa i zawiera 81-88 książek w porównaniu do 66. r. Znajduje się w niej Księga ENOCH, Esdras, Buruch i wszystkie 3 Księgi MACCABEE)
A co do białych rękawiczek używanych podczas przeglądania cennych ksiąg są różne opinie. Ta o potrzebie ich używania już bronić się dłużej nie może.
Znalazłam mnóstwo takich opinii, które wprowadzić mogą w zdumienie i usprawiedliwią Etiopczyków trzymających Biblię gołymi dłońmi.
A oto jedna z nich:
"Nie lubiane białe rękawiczki
czyli:
Szkodliwa bawełna
Aleksandra K. Alvis
21 listopada 2019 r.
Oglądanie filmu lub czytanie wiadomości z obrazami bibliotekarza z rzadką książką daje wyjątkową radość. Rzadkie książki, w przeciwieństwie do wielu obiektów muzealnych, są nadal używane w taki sam sposób, w jaki byłyby, gdy były nowe wieki temu – są trzymane i otwierane, a ich strony są przewracane. Byłoby sensowne, aby te historyczne obiekty były obsługiwane w białych rękawiczkach, aby utrzymać je w czystości, prawda?
Używasz białych rękawiczek do kartkowania rzadkiej książki? ŹLE!
Cóż, zasadniczo źle. Ale do tego dojdziemy później.
Smithsonian Libraries Special Collections wymaga, aby pracownicy i czytelnicy mieli czyste, suche ręce podczas pracy z książkami. Dzieje się tak z kilku powodów:
Rękom w rękawiczkach brakuje taktyki i manualnej zręczności jak gołym dłoniom. Obchodzenie się z książką w rękawiczkach może prowadzić do przypadkowego rozerwania stron, gdy rękawice zaczepią się o delikatne krawędzie, lub upuszczonej książki, jeśli rękawice okażą się luźne lub śliskie.
W szczególności rękawiczki bawełniane mają tendencję do unoszenia fragmentów stron, w tym pigmentów. Ich włókna mogą wchodzić w pęknięcia niewidoczne gołym okiem, co dodatkowo uszkadza kruche pigmenty i atramenty.
Oznacza to również, że bawełniane rękawiczki zatrzymują dużo brudu, przez co wcale nie są tak czyste! W tym samym duchu rękawiczki powodują pocenie się rąk, a wilgoć może przeniknąć przez rękawiczki i nawinąć się na książki. Ej!
W swoim genialnym artykule o niebezpieczeństwach używania rękawiczek w czytelniach Cathleen A. Baker i Randy Silverman nie mogli znaleźć żadnego naukowego dowodu na to, że obchodzenie się z papierem gołymi rękami powoduje uszkodzenia chemiczne. Ale nawet przed współczesnym naukowym rozumieniem chemikaliów rękawiczki nie były sprzymierzeńcem bibliotekarza.
W większości porady dotyczące obchodzenia się z książkami na przestrzeni wieków zachęcają do czystych rąk, a nie używania rękawiczek. Ainsworth Rand Spofford opisuje, jak Nicolas Fouquet, znany kolekcjoner książek z XVII wieku, nalegał, aby jego książki były obsługiwane tylko w białych rękawiczkach, ale wydaje się to być odosobnionym przypadkiem. Baker i Silverman śledzą użycie białych rękawic do konserwacji dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy były one przeznaczone głównie do fotografowania. Wpis na ten temat na blogu średniowiecznego rękopisu Biblioteki przytacza średniowieczne źródło, które opisuje, jak czytanie książki z rękami w rękawiczkach było również w tym okresie niepożądane; trzeba przyznać, że to średniowieczne źródło było bardziej zainteresowane potępieniem „ekstrawagancji” czytania w rękawiczkach, ostrzegając, że jest to droga do czyśćca. Ale punkt pozostaje!
Jak więc białe rękawiczki trafiły do popularnej koncepcji bibliotek zbiorów specjalnych? Baker i Silverman spekulują, że pomysł bibliotekarzy w białych rękawiczkach ma dopiero około 20 lat i wywodzi się od sprytnych sprzedawców i archiwalnych katalogów materiałów wychwalających ich zalety. Można jednak poruszyć kwestię reprezentacji bibliotek, bibliotekarzy i rzadkich książek w mediach. Użycie białych rękawiczek działa jak wizualny skrót dla „starego i cennego przedmiotu”, pozwalając pisarzowi lub komentatorowi zachować tę przestrzeń narracyjną dla innych elementów historii. Wszechobecność kojarzenia białych rękawiczek z rzadkimi książkami wskazuje również, że u wielu osób pierwsza wiedza na temat zbiorów specjalnych pochodzi z popularnych mediów, a nie od specjalistów. Informacje te mogą być wykorzystane do lepszego nawiązania kontaktu z potencjalnymi użytkownikami, ale także wskazują, że być może pisarze i twórcy filmów powinni przeprowadzić trochę więcej badań, zanim włożą rękawiczki swojemu bibliotekarzowi.
Ale, jak większość rzeczy związanych z rzadkimi książkami, wyjątki od zakazu używania rękawic są liczne. Największy jest materiał fotograficzny: duża liczba dowodów naukowych wskazuje, że każda ilość tłuszczu lub pozostałości na skórze może reagować z wrażliwymi chemikaliami używanymi w procesie fotograficznym. Innym są książki z mnóstwem metalowych elementów (zapięcia, zgrubienia i ochronne narożniki) z podobnych powodów. Kolejny ważny aspekt dotyczy wyjątkowych rzadkich książek, które zawierają toksyczne elementy, takie jak arszenik . Chociaż ważne jest, abyśmy starali się nie niszczyć książek, to jednak o wiele ważniejsze jest, aby książki nie niszczyły ciebie!
Używasz białych rękawiczek do przenoszenia książek z metalowymi elementami? W porządku!
Więc następnym razem, gdy zobaczysz postać w programie telewizyjnym, która zakłada białe rękawiczki, żeby przekartkować rzadką książkę, nie krępuj się, daj temu odpowiedni gest. Bibliotekarze z kolekcji specjalnych Bibliotek Smithsonian będą tam z Tobą(...)" (blog.library.si.edu)
 |
| Takie nieporęczne rękawice mogą utrudnić obsługę dokumentów podczas prac z dokumentami archiwalnymi |
Dzięki tej świadomości, jaką już mają bibliotekarze i archiwiści jest nadzieja, że już dłużej starodruki "nie pozwolą się załatwiać" w białych rękawiczkach.
